Miasto i Miasto – China Mieville

Beszel. Ul Qoma. Orciny.

Trzy miasta. Dwa realne, żyjące w przeplocie. I historyczne, mityczne miejsce poza miastami, a może właśnie łączące je. Beszel i Ul Qoma rozdzielone niewidoczną granicą koegzystują ze sobą w przedziwny sposób. Świat w którym prosta zbrodnia, morderstwo może przerodzić się w coś więcej niż proste śledztwo. Morderstwo popełnione w jednym mieście. Ciało znalezione w drugim. Oczywiste przekroczenie a jednak Przekroczeniówka nie chce włączyć się w śledztwo.

Miasto i Miasto to połączenie kryminału, thrillera i political fiction osadzone w doskonale stworzonym fantastycznym świecie. W świecie, gdzie różnego rodzaju powiązania są jeszcze bardziej skomplikowane. W świecie, gdzie mieszkańcy jednego miasta muszą nie dostrzegać wszystkich i wszystkiego, co dzieje się w drugim mieście. Przeoczać.

A pomiędzy… stróżem prawa ponad prawem każdego miast zajmuje się Przekroczeniówka. Tajna „policja” o niewyobrażalnych zdolnościach, utrzymująca w ryzach separacje miast. W takim świecie inspektor z Beszel ma za zadanie rozwiązać zagadkę zbrodni popełnionej w Ul Qoma. Żeby było ciekawiej, osób, która pracowała przy archeologicznych wykopaliskach wskazujących na istnienie Orciny – miasta, które nigdy nie istniało. Sprawa wydaje się wręcz beznadziejna, owiana tajemnicą. A wszystkie działania sprawiają wrażenie, że zamiast przybliżać się do rozwiązania zagadki inspektor Borlu oddala się od niej.

Tyle po krótce o fabule i świecie w którym dzieje się akcja. Ale już samo to sprawie, że z ciekawością można sięgnąć po ten kryminał. Gdy już wejdziemy w świat Miast, to zaczniemy odkrywać ich bogactwo, poznawać różnice i całą skomplikowaną siec zależności. A to wciąga z każdą kolejną stroną. A śledztwo nabiera tempa…

Powieść czyta się więc bardzo dobrze, zatracamy się chłonąc coraz to nowe tajemnice i sekrety skrywane przez Miasta. Poznajemy gęstą sieć zależności, frakcje walczące o zjednoczenie, opozycję. Wszystko w poszukiwaniu motywu. A nie jest to proste, gdy szuka się wśród ludzi, którzy starają się siebie na wzajem nie dostrzegać, ignorować. Magiczna kurtyna oddziela mieszkańców Beszel od Ul Qomy tak jak inspektora Borlu od prawdy o motywach morderstwa.

Doskonały pomysł. Świetna fabuła. Poprawne (bo tutaj mogłoby być lepiej) główne postacie dramatu. Akcja rozwija się we właściwym tempie. Intryga jest coraz bardziej skomplikowana. A zakończenie zaskakuje i jest interesujące. To wszystko sprawia, że Miasto i Miasto nie jest kolejną odgrzewaną papką, ale ciekawą, oddziaływającą na umysł i wyobraźnię przygodą dodatkowo pełną emocji.